ЧАШНИКСКАЯ РЦБС

Чашніцкая брыгада «Дубава» (камандзір Ф.Ф.Дуброўскі, намеснік камандзіра С.В.Маркевіч) утворана 28 жніўня 1942 г. на базе вылучаных з брыгады «Смерць фашызму» 9-га і асобнага 68-га атрадаў. Пазней у Чашніцкай брыгадзе «Дубава» ўтвораны новыя атрады 2-гі (былы 2-гі атрад перайменаваны ў 3-ці), 4-ы, 5-ы, 8-ы, 9-ы, 11-ы, 13-ы, 14-ы. Кавалерыйскі эскадрон атрымаў назву 16-ы атрад, артдывізіён – 15-ы атрад. У такім складзе партызаны брыгады «Дубава»кантралявалі тэрыторыю Чашніцкага раёна да вызвалення яго ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў. Месцам яго дыслакацыі напачатку была Саснягоўская пушча каля в.Васькаўшчына, потым в.Маскоўская Гара.

У 1943 г. Чашніцкая партызанская брыгада «Дубава» ўжо мела вопыт барацьбы з ворагам, мела шырокую сетку падпольных арганізацый, была добра ўзброена. У гэты час пачалася сапраўдная вайна ў тыле ворага. Партызанскія брыгады грамілі варожыя гарнізоны ў Чашніках, вёсках Чарэя, Лукомль, Цяпіна, Варкі, Залессе і інш. Пачалі праводзіцца сумесныя ўзгодненыя дзеянні партызанскіх брыгад супраць нямецка-фашысцкіх захопнікаў.

План разгрому гарнізона ў г.Чашнікі, які налічваў каля 300 гітлераўцаў, быў распрацаваны камандаваннем Чашніцкай партызанскай брыгады. У яго ажыццяўленні ўдзельнічалі 1-й, 2-ы і 3-і атрады брыгады (320 байцоў.).

19 студзеня партызаны блакіравалі Чашнікі. У выніку трохдзённых баёў партызаны забілі і паранілі больш за 100 гітлераўцаў, захапілі трафеі, знішчылі льнозавод і пякарню.

Бой 19-21 кастрычніка 1943 г. з'яўляўся састаўной часткай Лепельскай аперацыі 1943 г., у мэтах садзеяння наступленню Чырвонай Арміі. Смаленскаму партызанскаму палку па плану аперацыі ставілася задача авалодаць Чашніцкім гарнізонам (каля 700 гітлераўцаў, 4 лініі ўмацаванняў). У ноч на 20 кастрычніка Смаленскі партызанскі полк (2-і, 3-і і 4-ы батальёны) атакаваў праціўніка і выбіў яго з займаемых пазіцый. Ашаломленыя націскам партызан, гітлераўцы схаваліся ў цагляных будынках касцёла, бальніцы, школы, і на працягу дня арганізавалі 4 контратакі, якія былі адбіты партызанамі. У ноч на 21 кастрычніка партызаны зноў атакавалі праціўніка. Бой працягваўся ўвесь наступны дзень. Да гітлераўцаў з г.Сянно падышло падмацаванне. У партызан скончыліся боепрыпасы, і яны пад прыкрыццем дымавой заслоны адышлі, страціўшы ў гэтым баі 7 чалавек забітымі.